Ofislerde Aydınlatma: Doğru Aydınlatma Nasıl Olmalıdır?

Ofislerde Aydınlatma: Doğru Aydınlatma Nasıl Olmalıdır? 12 Ara

Yıllardır yapılan araştırmalar aydınlatmanın ruh hali ve konsantrasyona olan etkilerinin önemini gözler önüne sermiştir. Aydınlatmanın en önemli etkilerinden biri insanın biyolojik saatini ayarlamasıdır.

Beynimiz, dışarıdan aldığı ışığa göre ayarladığı 24 saatlik döngüye adapte olmuştur. Bu döngü vücudumuzun enerji seviyesini, atikliğini ve uyku halini kontrol eder. Biyolojik saatimiz günün saatine uygun olmadığında tepkilerimiz yavaşlar, konsantre olmak zorlaşır ve daha tedirgin hissederiz. Aynı zamanda ışığın rengi de insanın algısını etkileyen faktörlerdendir. Sıcak, sarı renkli ışıklar insanı rahatlatır, gevşetirken soğuk ve beyaz renkli ışıklar insanı daha dinç ve uyanık tutar.

Tüm bunlar ışığında, verimli bir mesai geçirmek için çalışma alanlarında iyi ve doğru aydınlatmanın önemi büyüktür.

Doğru Aydınlatma Nasıl Olmalıdır?

İnsan vücudu için en doğru aydınlatma gün ışığıdır. Pencerelere göre iyi konumlandırılmış çalışma alanları, güneş ışığının olduğu zamanlarda hem çalışanları hem de ziyaretçileri zinde tutacaktır.

Ancak gün ışığından her zaman tam verim alabilmek mümkün olmuyor. Kapalı havalar, şehrin ortasında gölgelik alanlar yaratan binalar gibi etkenler gün ışığını verimli kullanmayı engelleyebiliyor. Ya da gün ışığının çok şiddetli olması ve yanlış açıdan vurması, ortamdaki konforun bozulmasına sebep olabiliyor. Yani, gün ışığını verimli alan binaların bile bazı olası kötü senaryolara göre hareket etmesi gerekiyor.

Işık Şiddeti ve Rengi

Işık şiddetini belirlemek ofisin ne gibi işler yaptığıyla doğrudan ilgilidir. Standart ve bilgisayarla çalışılan ofislerde önerilen ışık şiddeti 500 lux iken, detaylı çizim işleri ya da mekanik işlerle uğraşılan ofislerde bu sayı 2000 lux’a kadar çıkıyor. Düşük şiddette ışık uyuşukluk haline, dikkat dağınıklığına sebep olacağı gibi, çok şiddetli ışık da baş ağrılarına, odaklanma sorunlarına sebebiyet verebilir.

Işığın renk sıcaklığı Kelvin (K) ile ölçülür. 2700 K’e kadar olan ışıklar sarımsı beyazdır. Renk sıcaklığı 3000-3500 K’lere yükseldikçe ışık daha beyaz görünür. 5000 K ve üzeri ışıklar mavimsi bir beyazdır.

İdeal olan ve vücudun alışık olduğu ışık, gün ışığıdır. Bu nedenle kullanılacak en doğru yapay ışık, gün ışığına olabildiğince yaklaşan ışıktır. Gün ışığının sıcaklığı 5000K-7000K arasındadır. Hava koşullarına göre bu değişiklik gösterebilse de öğle vakti gün ışığının renk sıcaklığının 5600K olduğunu söyleyebiliriz. Kısacası, verimli ve enerjik olmasını hedeflenen çalışma alanında gün ışığına en yakın sonuçlar elde etmek için 5000K-7000K arası aydınlatma kullanılmadır.

Aydınlatma Elemanlarının Seçilmesi ve Konumlandırılması

Doğru şiddet ve renkte ışık seçildikten sonra ofisteki çalışma birimlerinin yer ve yönelimlerine göre, her alana özel olarak aydınlatma elemanı konumlandırmak gerekir.

Işık yansımaları ve ters ışık etkisinden kaçınmak için, pencerelere bakan bilgisayar ekranları veya direkt pencereye bakacak şekilde yönlendirilmiş masalardan uzak durulmalıdır. Yapay ışığın da direkt masaların üzerinden değil, yan taraflardan verilmesi yine bu etkilerden kaçınmaya yardımcı olacaktır.

Çalışma alanlarının etrafında konumlandırılmış lineer aydınlatmalar hem verimli ışık sağlayacak hem de tasarım olarak ofise estetik kazanımlar sunacaktır. Mekana eşit şekilde dağıtılmış spotlar da hem homojen aydınlatılmış hem de çok ışık kaynağı olmasından dolayı gölgelerin mümkün olduğunca az olduğu bir ofis alanı yaratacaktır.

Dinlenme, yarı resmi ve resmi olmayan toplanma alanlarında sarkıtma endirekt aydınlatmalar kullanmak hem daha samimi bir ortam yaratacak hem de kullanılacak aydınlatma elemanının kendini göstermesiyle ofisin tasarım karakteri desteklenecektir.

Büyük toplantı odalarında, yeri geldiğinde sunum yapılacağı için dışarıdan gelen doğal ışığa karşı tamamen yalıtılması gerekir. Yine böyle alanlarda da katılımcıların konsantrasyonunu yukarılarda tutmak için uygun değerlerde ve ışıkta, homojen dağıtılmış aydınlatma kullanılmalıdır.

Aydınlatmanın Tasarıma Etkisi

Aydınlatma elemanlarının görsel olarak büyük bir etkiye sahip olduğu da unutulmamalıdır. Tasarımları destekleyen, tamamlayan ve tasarımın kendini göstermesini sağlayan en önemli faktörlerden biri olan aydınlatma, mekanlara dramatik etkiler katmak için en sık başvurulan yöntemlerdendir.

Işığın işi, göstermektir Işık; sunar, parlatır, öne çıkarır. Ortamın ambiyansının nasıl olacağına dair son sözü söyleyen ışıktır. Neticede tasarım sürecinde doğru kararlar alınıp uygun aydınlatmalarla donatılan bir ofis, hem çalışanlarını mutlu edip verimliliğini arttıracak hem de ofisi ziyaret edenlerin memnun bir şekilde oradan ayrılmasını sağlayacaktır.